5 powodów, dla których warto przeprowadzić pomiar rezystancji izolacji

7 Lipiec 2021

 

Izolacja jest wszędzie! Każdy przewód elektryczny w podstacji, instalacji lub systemie fotowoltaicznym — niezależnie od tego, czy znajduje się w silniku, falowniku, transformatorze czy rozdzielnicy — jest pokryty izolacją elektryczną. Moglibyśmy dalej wymieniać urządzenia z izolacją elektryczną, ale szybko stałoby się to nudne. Powiemy tylko, że izolacja służy do utrzymywania prądu elektrycznego w miejscu, w którym powinien się znajdować — wewnątrz przewodu. Co doprowadza nas do istotnego pytania…

 

Czym jest rezystancja izolacji?

Prawo Ohma mówi, że im wyższe przykładamy napięcie, tym większy płynie prąd. Lub też im niższa rezystancja przewodu, tym większy prąd płynie przy tym samym napięciu. Pamiętasz: Napięcie = prąd x rezystancja, prawda? Prawda.

Rezystancja izolacji (IR) to miara tego, jak dobra lub zła jest izolacja, co może pomóc w ogólnej ocenie stanu urządzeń elektrycznych. Nawiasem mówiąc, żadna izolacja nie jest idealna — o nieskończonej rezystancji — ale dobra izolacja ma stosunkowo wysoką rezystancję względem prądu. Podobnie słaba izolacja będzie miała stosunkowo niską wartość rezystancji.

Pobierz przewodnik po pomiarach rezystancji izolacji

 

Czym jest pomiar rezystancji izolacji?

W celu zmierzenia musisz przeprowadzić pomiar rezystancji izolacji. Ważne przypomnienie, a także wyjaśnienie dla nowych osób: IR to skrót od rezystancji izolacji (ang. Insulation Resistance), a nie od podczerwieni. Ostrzegamy, aby nie mylić tych pojęć.

Tak czy inaczej, rzeczywiste wartości rezystancji mogą się znacznie różnić w zależności od czynników środowiskowych, takich jak temperatura i zawartość wilgoci. Prowadzenie dobrej dokumentacji ma więc tu ogromne znaczenie. Przy prowadzeniu odpowiedniej dokumentacji i regularnym harmonogramie pomiarów można uzyskać naprawdę dobry obraz stanu elektrycznego sprzętu.

Do przeprowadzenia pomiaru rezystancji izolacji wymagany jest tester izolacji. Tradycyjnie do zasilania była używana ręczna prądnica, ale nowsze testery są zasilane akumulatorowo lub z sieci. Niektórzy elektrycy jednak nadal korzystają ze swoich klasycznych ręcznych korbek — dla każdego coś miłego! Jeśli szukasz na rynku nowego urządzenia, sprawdź MTR105. To znacznie więcej niż tester izolacji, on naprawdę potrafi wszystko.

Od 1889 roku, kiedy Sydney Evershed i Ernest Vignoles — nasi założyciele — wynaleźli tester izolacji, nieco się on unowocześnił, ale zasady pomiaru nie uległy zmianie. Testery izolacji przykładają napięcie stałe do izolacji, co powoduje przepływ przez nią niewielkiego prądu, określanego jako prąd upływu lub prąd rezystancyjny. Następnie tester oblicza rezystancję zgodnie z prawem Ohma i wyświetla wynik pomiaru na ekranie. Na szczęście nie ma tu żadnej matematyki!

 

Dlaczego warto mierzyć rezystancję izolacji?

Istnieją prawdopodobnie setki powodów, dla których warto mierzyć rezystancję izolacji, ale przedstawiamy tu 5 najważniejszych.

Dłuższa żywotność sprzętu

Gdy izolacja jest dobrze utrzymywana — wykonywane są okresowe pomiary i prowadzona jest dokumentacja — łatwo jest zauważyć utrzymujące się tendencje spadków rezystancji izolacji. Wskazują one na zbliżające się problemy. Dobrą wiadomością jest to, że zazwyczaj masz dużo czasu na odpowiednie zaplanowanie konserwacji zapobiegawczej.

Bez rutynowych pomiarów nie można przewidzieć zbliżających się usterek i proaktywnie utrzymywać sprawności sprzętu.

Oszczędność pieniędzy

Gdy dojdzie do niespodziewanej awarii sprzęt, powstaje problem. Na przykład wyłączenie silnika z powodu nieplanowanych przestojów może spowodować poważne straty produkcyjne lub finansowe dla zakładu. Nie wspominając już o tym, że koszt całkowitej wymiany sprzętu po awarii jest znacznie wyższy niż zwykła naprawa izolacji. Regularne pomiary rezystancji izolacji pozwalają temu zapobiec.

To szybkie i łatwe

Nie ma określonego zalecanego czasu przeprowadzania pomiarów izolacji ze względu na szeroki zakres badanych urządzeń, ale zazwyczaj pomiary trwają od 30 sekund do 1 minuty.

Przeprowadzenie pomiaru jest również znacznie prostsze, niż mogłoby się wydawać. Po umieszczeniu przewodów pomiarowych w odpowiednim miejscu wystarczy obrócić przełącznik wyboru do żądanej wartości napięcia lub funkcji, a następnie nacisnąć przycisk pomiaru. W zależności od używanego modelu może być konieczne naciskanie przycisku przez cały czas pomiaru lub przez kilka sekund. Przed rozpoczęciem pomiaru należy zapoznać się z instrukcją obsługi producenta, aby uzyskać dalsze informacje.

Nie musisz wierzyć nam na słowo. Zapoznaj się z jednym z naszych testerów rezystancji izolacji poniżej. Aby mieć absolutną pewność, możesz też użyć stopera.

Nic nie możesz uszkodzić

Jeśli boisz się o uszkodzenie sprzętu, możesz już się nie bać. Może to zrobić tester HiPot, ale tester izolacji nie zniszczy badanego urządzenia. Mimo że napięcie jest stosunkowo wysokie, prąd wyjściowy jest ograniczony do zaledwie kilku miliamperów, więc moc jest zbyt niska, aby spowodować jakiekolwiek uszkodzenia.

Każdy znajdzie tu tester dla siebie

Nasze testery izolacji nie są stworzone dla jednego zastosowania, wszystkie mogą wykonać swoją pracę! Niektóre z nich są bardziej ukierunkowane na konkretne branże, w oparciu o wbudowane funkcje, ale nie oznacza to, że inni technicy lub wykonawcy nie mogą nich używać! Gdy wybierasz tester, do Ciebie należy decyzja, które funkcje i parametry są najważniejsze z punktu widzenia codziennej pracy, a także osobistych preferencji.

Naprawdę istnieje tester, który pasuje do każdego budżetu, zakresu pomiarowego oraz wymagań dotyczących napięcia. Przy tak wielu opcjach może to być z początku przytłaczające. Gdy zdecydujesz, co jest dla Ciebie najważniejsze, wybór testera izolacji staje się łatwiejszy.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej, dlaczego warto przeprowadzać pomiary rezystancji izolacji, kliknij tutaj, aby pobrać nasz kompletny przewodnik po pomiarach izolacji elektrycznej.

Kliknij tutaj, aby zapoznać się z naszymi testerami rezystancji izolacji