1 Hz testleri iş başında: Gerçek uygulama örnekleri
Önceki gönderilerimizde 1 Hz testlerinin bilimsel temellerini ve çeşitli yüksek gerilim (YG) ekipman tiplerindeki uygulamalarını ele almıştık.
Şimdi de bu teknolojinin gerçek iş yaşamında ciddi bir fark yarattığı senaryolara bakalım. Bu uygulamalar, 1 Hz testlerinin izolasyon değerlendirmelerini nasıl dönüştürdüğünü ve sahada bakım uygulamalarını nasıl iyileştirdiğini gösteriyor.
Yeni teknolojilerin doğrulanması için saha deneyimi merkezi öneme sahiptir ve 1 Hz testleri de buna tabidir. Aşağıdaki örnek olay incelemeleri, tek başına geleneksel hat frekansı dağılma faktörü (LF DF) testiyle kaçırılabilen kritik bilgilerin bu yöntemle nasıl elde edilebildiğini göstermektedir.
1 Hz testlerinin değerini kanıtladığı üç ayrı senaryoyu inceleyeceğiz.
Yeni 69 kV RIP geçit izolatörlerini devreye alma
Yeni 69 kV reçine emdirilmiş kağıt (RIP) geçit izolatörlerinin devreye alınması sırasında, sisteme enerji verilmeden önce her şeyin düzgün çalıştığını teyit etmek amacıyla bir dizi test gerçekleştirilmiştir. 3°C'de LF DF testleri gerçekleştirilmiş ve sonuçların ilk başta CIGRE yönergelerine göre yeni RIP geçit izolatörleri için kabul edilebilir sınırlar içinde olduğu görülmüştür.
Ancak bir DELTA4000 ile 1 Hz testleri uygulanıp aynı zamanda sonuçların 20°C'ye normalleştirilmesi için Bireysel Sıcaklık Düzeltmesi (ITC) uygulandığında şaşırtıcı bir farklılık ortaya çıkmıştır. 1 Hz'de iki geçit izolatörünün (Y1 ve Y3) DF değerlerinin üçüncü geçit izolatöründen (Y2) çok daha yüksek olduğu görülmüştür.
Bu sonuçlar devreye alma ekibiyle görüşüldükten sonra, taşıma sırasında Y geçit izolatörlerinin yerine tam oturmadığı ve koruyucu kaplamanın içinde su olduğu gözlemlenmiştir. 1 Hz test sonuçlarıyla birlikte bu bilgiler ışığında, geçit izolatörlerinin inceleme, onarım ve kurutma işlemleri için geri gönderilmesine karar verilmiştir.
Bu örnek olayda, özellikle de herhangi bir sorunla karşılaşmayı beklemediğiniz yeni ekipmanlar için tek başına geleneksel LF DF testlerinin kaçırabildiği izolasyon sorunlarını 1 Hz testlerinin nasıl tespit edebileceği gösterilmektedir.
Yeni transformatör – yüksek nemli 16 MVA 138 kV
Yeni bir 16 MVA 138 kV transformatör montajdan sonra, enerji verilmeden önce test edilmiştir. Transformatörün uzun ömürlülüğü ve güvenilirliği açısından katı izolasyonun kuru kalmasını sağlamak çok önemlidir.
ITC ile düzeltilerek 20°C'ye uyarlanan LF DF değerleri mükemmel görünüyordu. Ancak 1 Hz DF sonuçları işin rengini değiştirdi. Hala "iyi" kabul edilebilecek bir durumda olsa da yeni bir transformatör için beklenenden yüksekti.
Tam spektrumlu Dielektrik Frekans Yanıtı (DFR) testi, katı izolasyonda IEEE Std. C57.106'da öngörülen kabul edilebilir düzey olan 10 ppm'nin (%0,001) çok üzerindeki %1,6'lık nem oranını doğrulamıştır. Daha sonra gerçekleştirilen yağ analizi, 1 Hz ve DFR bulgularını teyit ederek yüksek nem seviyelerini doğrulamıştır.
Bu örnek, 1 Hz testlerinin yeni ekipmanlarda nem sorunlarını tespit etme konusunda ne kadar hassas olduğunu vurgulamaktadır. Enerji verilmeden önce kurutma prosedürlerinin gerekliliğini meydana çıkarmış, potansiyel olarak transformatörün kullanım ömrünü uzatmıştır.
EHV Kapasitif Gerilim Transformatörü (CVT) – 765 kV
765 kV'luk bir alt istasyonun rutin bakımları sırasında bir B-fazı CVT C1-1 destesinin yüzeyinde küçük bir yağ lekesi gözlemlenmiştir. Bu CVT'nin LF DF sonuçları aynı gruptaki diğer ünitelerden yüksek olsa da endişe verici bir seviyede değildi. Tek başına LF DF dikkate alınarak başka bir işlem gerçekleştirilmeyebilirdi.
Fakat 1 Hz DF testi, C1-1 destesinde belirgin bir izolasyon kaybı olduğunu açıkça göstermiştir. 1 Hz sonuçlarından yola çıkılarak ünite incelenmek üzere hizmet dışı bırakılmıştır. C1-1 destesi söküldüğünde, yağ sızıntısına neden olan bir delik bulunmuştur.
1 Hz testiyle elde edilen bilgiler olmasaydı bu sorun ciddi bir arızaya yol açabilir ve bitişiğindeki ekipmanları, çevreyi ve personel güvenliğini potansiyel olarak olumsuz etkileyebilirdi.
1 Hz testlerinin avantajları
Bu uygulamalar, birkaç ortak temayı vurguluyor:
- Gelişmiş hassasiyet: Tüm örneklerde 1 Hz testleri, tek başına LF DF testiyle yakalanamayan veya açıkça tespit edilemeyen sorunları algılamıştır.
- Erken tespit: 1 Hz testleri, yeni bir transformatörün içindeki nemden tutun bir CVT'deki performans kaybına kadar pek çok farklı sorunun erken tanımlanmasına olanak tanıyarak proaktif bakımı mümkün kılar.
- Kapsamlı değerlendirme: LF DF testleri ve diğer tanılama araçlarıyla birlikte 1 Hz testlerinin kullanılması, izolasyon durumuna ilişkin daha bütünlüklü bir tablo sunar.
- Maliyet tasarrufu: 1 Hz testleri, sorunları erkenden tespit ederek maliyetli arızaların önlenmesine yardımcı olup ekipman ömrünü uzatarak parça değişimi ve arıza süresi maliyetlerinden milyonlarca dolarlık tasarruf potansiyeli sağlar.
Sonuç
Gerçek iş yaşamından alınan bu örnekler, 1 Hz testlerini YG ekipmanlar için düzenli bakım rutinlerine dahil etmenin artılarını göstermektedir.
İzolasyon sorunlarının daha erken ve daha hassas bir şekilde tespit edilmesini sağlayan bu teknik, varlık yöneticilerinin ve bakım ekiplerinin bilgiye dayalı kararlar almasına yardımcı olur, böylece potansiyel olarak ekipman ömrünün uzamasını ve maliyetli arızaların önlenmesini sağlar.
Elektrik altyapımıza her geçen gün daha çok bel bağladığımız için 1 Hz testleri gibi teknolojilerin önemi giderek artmaktadır. Reaktif bakım yaklaşımından proaktif varlık yönetimine geçmemize olanak tanıyarak güç sistemlerimizin güvenilirliğini ve ömrünü artırırlar.
1 Hz testlerinin açtığı yolda daha doğru, güvenilir ve verimli bakım uygulamalarına doğru ilerleyen izolasyon değerlendirmelerinin geleceği parlak görünüyor.
Bu teknoloji sahada değerini kanıtlamaya devam ettikçe daha yaygın olarak benimseneceğini ve herkes için daha dayanıklı ve daha güvenilir bir elektrik şebekesine katkıda bulunacağını öngörebiliriz.
Megger'ın 1 Hz test çözümleri hakkında daha ayrıntılı bilgi almak istiyorsanız lütfen formu doldurun.
